Stop de tijd

Teun schrijft:

Voor heel veel mensen was Ubu een rustpunt. Ubu maakte tijd voor je. Gaf je het gevoel dat hij daar meer dan genoeg van had. Toch had hij een merkwaardige relatie met tijd. Toen ik de foto van het ‘hok van Ubu’ zag, viel mijn oog meteen op de stopwatch, op een prominente plaats op een van de lagere planken. Op de plank erboven ligt er nog eentje.

Een vertrouwd beeld: Ubu die zijn stopwatch uit zijn broekzak opdiept en er even op kijkt – op dezelfde manier als waarop iemand terloops op zijn horloge kijkt. Ubu gebruikte het ding ook als horloge. Maar dat niet alleen. Hij timede de hele dag door en hij timede van alles.

Buitenkans
Ergens halverwege de jaren tachtig kwam de stopwatch – vroeger toch een luxe instrument – beschikbaar als wegwerpproduct. Kostte nog maar vijf gulden! Buitenkans voor Ubu en Alfred, allebei gek op lijstjes en fanatieke tijdmeters bij schaatswedstrijden. Alfred vertelde me dat ze in die tijd ook behendigheidsspelletjes deden met de stopwatch: een zo kort mogelijke tijdsspanne klokken – een aantal keren achter elkaar. En dan noteren. Leverde mooie lijstjes op.

Lijstjes
Ubu hield talloze lijstjes bij. En veel lijstjes bestonden uit tijden. Hij klokte bijvoorbeeld de tijd tussen twee sjekkies  – en noteerde die. Zo ontstonden rooklijstjes en zelfs rookschriftjes. Daar deed hij overigens een beetje duister over. Was iets voor later, kon ooit van pas komen… Zo’n dwangmatige handeling is vaak bedoeld om iets mee te bezweren. Om controle te hebben. Maar over wat? Het bleef voor mij altijd een bijzondere combinatie. De gelijkmatige, rustige Ubu en compulsief stopwatchgedrag.

In het hospice kreeg Ubu regelmatig morfine. Ik kreeg dan de opdracht om de tijd op te nemen en mee te tellen, vanaf het moment dat de dosis werd toegediend. Dat maakte hem rustig. Mij eigenlijk ook wel.